dinsdag 26 januari 2016

Holland of Nederland?


Een lezer maakte mij erop attent dat ik ten onrechte ons land Holland noem. Hij/zij is niet de eerste. Het zette mij wel (weer) aan het denken. Waarom heb ik het meestal over Holland en erg weinig over Nederland? De eerste benaming stamt nog uit de tijd dat de Hollandse provincies de boventoon voerden. Da's nogal lang geleden. En toch, als ik in het buitenland ben hanteer ik nauwelijks de officiële vertaling van Nederland. Het is een mond vol "The Netherlands, Die Niederlande, Les Pay Bas." Dan ben ik met Holland snel klaar. Letterlijk en soms figuurlijk. Het lastige is soms dat wanneer ik het heb over The Netherlands, mijn buitenlandse gesprekspartners vaak na het woord Dutch opeens in Duitsland zijn beland. In het Frans heeft men het ondanks les Pays Bas over les Hollandais en in mindere mate over een woord dat ook niet direct gelieerd is aan les Pays Bas : les Néerlandais. Of bestaat Les Pays Bastards? Zo niet, bij deze het woord van 2017.
Tijdens vakanties in Duitsland hebben Duitsers het over die Holländer. Op de Duitse tv zenders heeft men het vaker over die Niederlande.
Het woord Holland zit overal in onze taal ingebakken. Zoals in 'op z'n Hollands', Hollandse kaas, koeien, Nieuwe (haring mag ook), pot, zuinigheid enz. tot aan Hollands glorie toe. Vervang daar maar eens het woord Hollands door Nederlands.  Geen gehoor! Althans, voor mij dan.
Voor mij geeft de naam Nederland en daarvan afgeleide woorden een meer officieel tintje. Zoals bij sportevenementen : "2nd place, silver medal, The Netherlands!" Ondanks het feit dat op de tribunes landgenoten gedurende het hele toernooi "Hup Holland!" geschreeuwd hebben.
Nederland, Laagland, Nederigland, klinkt minder opwekkend dan het meer vrolijke Holland, Hoi-land. Een gevoelskwestie, lijkt mij.
Holland heette oorspronkelijk Holtland. Het was zo'n 1000 jaar geleden een bosrijk gebied in de regio van Leiden. Ik weet niet in hoeverre de benaming van het Leidse Hout daarvan een overblijfsel is. Zelf ben ik in de provincie Zuid-Holland geboren en getogen. Leiderdorp, Leiden, Zoetermeer en Schoonhoven zijn woonplaatsen geweest in het Zuid Hollandse. Misschien ligt daar ook een deel van de oorzaak waarom ik het over Holland en Hollanders heb. Het kan ook zijn omdat ik me nauwelijks verbonden voel met dit land en omdat ik in mijn jeugd te vaak geroepen en gedacht heb : "Stomme Hollanders!", in situaties waarin ik me niet zo prettig voelde. Die deden zich overigens niet alleen in de kustprovincies voor, maar in heel Nederland minus Limburg.
Holland of Nederland? Ik denk dat het Holland(s) bij mij ook zo ingebakken zit. O ja, de foto's zijn voor mij ook typisch Hollands, al bevinden zich de tulpenvelden in de Flevopolder.