maandag 18 mei 2020

Naar Gretna Green

Er was een periode in de jaren 60 waarin jongeren naar Gretna Green reisden, om daar te trouwen. Het betrof huwelijken, die hier niet toegestaan waren vanwege de te jonge leeftijd van de bruid en/of bruidegom.
Ik moest daar weer even aan denken, toen ik de docu zag over een verboden liefde. Zij was pas 15 en hij 18. Ze waren smoorverliefd op elkaar. In dit waar gebeurd verhaal vertelde de moeder van het meisje, hoe de affaire verliep. Wat mij opviel was de vrij starre en autoritaire manier, waarop de moeder probeerde tussen de beide verliefden te komen. Het was duidelijk eenrichtingsverkeer vanuit haar ouderschap : ik wil het niet, ik verbied het. Van een gesprek met haar dochter was geen sprake. Erger, moeder schakelde jan en alleman in om haar dochter en vriend in de gaten te houden. Iets waar nogal veel plaatsgenoten graag gehoor aangaven. Het betrof overigens een gewone, werkende jongeman die tot dan een gewoon leven leidde. Hij werd en plein public door de moeder aangesproken op zijn gedrag. Dus eigenlijk te kijk gezet. Het gevolg was voorspelbaar : de beide jongeren werden steeds meer naar elkaar toe gedreven. De moeder repte met geen woord over een goed gesprek met haar dochter en/of vriend. Moeders wil was duidelijk wet.
Het verhaal kent een triest einde. Op een dag werd het jonge stel dood aangetroffen voor de woning. Ze hadden zelfmoord gepleegd. In een afscheidsbrief schreef de dochter aan haar moeder, dat ze nu voor eeuwig bij haar vriend kon zijn.
Gedurende het hele verhaal zag ik steeds meer een moeder, die zich krampachtig verzette en een alsmaar radelozer wordende dochter. Het gedrag van de moeder voldeed aan het bekende vergelijking, waarin een relatie als zand in een hand voorgesteld wordt. Een hand vol zand, die alsmaar verder toegeknepen wordt om het vooral niets te verliezen. Met als resultaat, dat alles verloor; het zand glipte door haar vingers.
De moeder werd tijdens het vertellen niet emotioneel. Ze zei aan het eind droogjes : ik heb gedaan wat ik als ouder moest doen. Ze beschouwde de zelfmoord van het stel louter als hun besluit.