maandag 23 mei 2022

Historisch gegroeid

Mijn broer Joop en ik kregen als kinderen al belangstelling voor sport en via de sport ook voor de politiek. We hadden thuis zo'n groot sportboek Nederlandse Sportsuccessen met plaatjes van leeuwenzegel(?). Dat boek vormde de basis voor onze belangstelling. Maar het was de denksport (schaken en dammen), die onze aandacht in die tijd (50-60) ook verlegde naar de toenmalige Sovjet Unie. Thuis werd geregeld geschaakt en gedamd (foto). In de Sovjet Unie was schaken een vak op school. We keken op tegen schakers als Kortsjnoj, Botvinnik, Spaski (tegen Bobby Fischer!) en Kasparov.
Natuurlijk deed de race om de ruimte een flinke duit in onze aandacht voor het 'Rode gevaar' toenemen. Hoewel pa bij de Marine diende, heb ik hem nooit negatief horen mopperen op de Russen. Het vreemde voor mij was, dat ie het wel had over de rot Moffen. Pa had zelf in Azië tegen de Jap gevochten. Maar later besefte ik dat zijn ouders de oorlog hier hebben meegemaakt. Mijn opa noch mijn oma hebben daar, volgens dit toen nog kleine potje met grote oren, met geen woord over gesproken. Verzwegen ellende?
In mijn jeugd kwam ik dankzij een paar vakanties met een vriendje en diens ouders erachter, dat er behalve rot moffen ook aardige Duitsers zijn.
Toen de Hongaarse opstand uitbrak, was alle aandacht gericht op de Hongaarse bevolking. Over nare Russen hoorde ik niets. Tenminste, ik herinner me daar niets van. Mijn broer en ik lazen al vrij jong de krant. Vooral de sportpagina, maar toch ook over andere zaken zoals politieke spanningen tussen landen.
Ten tijde van de Cuba crisis woonden wij op Curaçao. Voor ons vertrek in 1960 werd het U2 spionagevliegtuig van Gary Powers boven de Sovjet Unie neergehaald. Wat een ophef. Mijn broer en ik volgden zoals veel anderen met spanning de ontwikkelingen. Pas toen begon het fenomeen van een gevaarlijke Sovjet Unie en een nucleaire oorlog bij ons door te dringen.
Die atoomoorlog stond plots voor de deur. Amerika duldde geen raketten vlak bij haar in de buurt. Nu het andersom is, moet Rusland het wel accepteren? In de blaadjes die een kennis van pa (iemand die bij de MLD werkte) meenam, stonden o.a. militaire puzzels. Aan de hand van foto's moesten militaire vliegtuigen van Russische makelij worden herkend. Volgens mij heette die rubriek Friend or Foe? Daar hielden wij ons ook mee bezig. Zo leerden we Russische vliegtuigen (her)kennen. Mijn broer kocht ook boekjes uit de Alkenreeks over militair wapentuig (ik over brom- en motorfietsen). Ik heb zo'n boekje nog in mijn bezit. Allemaal kennis, die later in militaire dienst vanwege de Koude Oorlog bij ons verder uitgebouwd werd.
Weer terug in Nederland kwam mijn broer een keer met het CPN blad De Waarheid thuis. Stiekem. We waren tieners en troffen daarin ideeën, die overeenkwamen met onze denkwijze. O.a. over gelijke behandeling en recht op onderdak en inkomen / werk. Zou het communisme nou echt zo slecht zijn? Het (verplicht) lezen van Animal farm op de Mulo, deed onze veranderende visies stagneren. Totdat we begrepen dat het geschreven was door iemand die fel tegen communisme en dictatuur was.
Net zoals mijn bezoekjes aan Duitsland, kwam ik begin jaren 70 achter het IJzeren Gordijn heel aardige mensen tegen. Geen moordlustige communisten, maar vredelievende, gastvrije mensen. Zij vertelden dat ze bang waren voor de Amerikanen en Engelsen. Die wilden volgens hen hun land binnenvallen. Ik hoorde daar dezelfde verhalen en angsten als hier, maar dan andersom.
Het is voor mij daarom opvallend, dat die landen toch lid geworden zijn van de NAVO. De NAVO is die landen niet binnengevallen, maar heeft ze toch opgeslokt. Maar ja, daar gaan burgers niet over, maar politici met dubbele agenda's. Ondanks dat de Sovjet Unie uiteen gevallen was en de dreiging van Rusland minimaal geworden was, bleef de hetze tegen dat land voortgaan. Met alle gevolgen van dien.
Gaandeweg realiseerden wij ons, dat we op westerse wijze geïndoctrineerd werden en nog steeds worden. Er wordt veel verzwegen en veel komt niet overeen met de realiteit. Het maakte ons nog nieuws leergieriger. We zijn heel veel meer genuanceerd gaan zien, door ons beter te laten informeren. Mijn kijk op de wereld is zodoende gegroeid. Breder geworden dan menig medium brengt. Ik ben benieuwd wat hij gevonden zou hebben van de inval van de Russische beer, zoals hij het land vaak noemde, in Oekraïne. Niet dat hij voor een oorlog zou zijn. Maar gezien vanuit de politiek. Ik denk dat ik het eigenlijk wel weet. Mijn broer was overigens niet uitgesproken anti Amerika ('s politiek). Tenminste, dat is mij niet opgevallen. Al waren wij beiden wel tegen de vuile oorlog in Vietnam. Het was immers de periode van Love & Peace. Daarvoor had mijn broer speciaal muziek van Country Joe gekocht. Vanwege dit nummer :