vrijdag 17 januari 2020

Van bijzonder naar gewoontjes


Er is veel veranderd. Overal waar ik in de jaren 60 en 70 geweest ben, ziet het er nu heel anders uit. Ik merkte dat ook toen we laatst in Amsterdam waren. Afgezien van de enorme drukte is daar ook veel veranderd. Het lijkt net alsof de gezelligheid en knusheid van zo'n stad om de een of andere reden moet verdwijnen. Ik denk dat het veel te maken heeft met commercie of economie. Geld dus.
Toen ik begin jaren 70 vaak in die stad kwam vond ik het daar erg gezellig. Gedurende de eerste periode woonde ik vlakbij het Surinameplein en de Overtoom. Na werktijd wandelde(!) ik naar het centrum. Later, toen ik een andere baan had en ik weer terug was in Leiderdorp liep ik meestal vanaf het Centraal Station naar mijn werk op de Herengracht nr 567, pal achter het Rembrandtplein. Via de bekende winkelstraten Nieuwendijk, Kalverstraat, de Munt en dan richting het Rembrandtplein. En anders, voor de afwisseling, via de 'buitenkant' over het Rokin. En ja, soms ook via de Wallen. Ik liep meestal niet alleen hoor, maar met een of twee collega's.
In de lunchpauzes wandelden we via de Blauwbrug over de Amstel naar het Waterlooplein. Toen nog echt een ouderwetse markt met veel gebruikte spullen van echte Amsterdamse zolders en... een overheerlijke patat! Tegenwoordig is het een ordinaire markt met kraampjes waar men nieuw spul kan kopen afkomstig van andere continenten. Het Waterlooplein zoals het ooit was, is niet meer. De stroom van toeristen dreef de prijzen op en leidde tot een stille dood van de markt. De commercie nam het plein over. De Bloemenmarkt was ook een vaste prik wat bezoek betrof. Een collega van mij had groene vingers, vandaar. Tijdens wandelingen door het centrum moet ik tegenwoordig op zakkenrollers, idiote fietsers en drommen toeristen letten. Ik moet geregeld even mijn adem inhouden om niet bedwelmd te worden door de wiet. En voor de rest is het erg commercieel geworden. Een soortgelijke verandering onderging het 3-oktoberfeest in Leiden. Ook daar heeft de gezelligheid plaats moeten maken voor de commercie. Overigens is het een algemeen verschijnsel. Het gaat ook op voor kerstmarkten en dergelijke. Laatst werd over dit verschijnsel ook geklaagd in de gemeente Kampen. Het is allemaal van bijzonder en typisch naar gewoontjes en standaard geworden. Dus zijn de kerstmarkten gewone markten met kerstversiering en glühwein en andere, lokale markten in uniforme braderieën veranderd.