Sinds het aanbieden van de excuses van onze regering aan de Indonesische regering zijn twee partijen ontstaan : voor- en tegenstanders. De tegenstanders beschouwen de excuses als een verraad of zelfs een mes in de rug van betrokkenen. Het betreft oud militairen en/of hun nabestaanden. Ik begrijp hun reactie. Maar ik zie het zo : het is de regering die toentertijd de militaire met bepaalde opdrachten naar Indië stuurden, die haar excuses aanbiedt. Ik weet als voormalig dienstplichtige dat een bevel uitgevoerd moet worden. Want ook bij ons is het verfoeide Befehl ist Befehl van kracht. Militairen die weigerden naar Indië te gaan werden als deserteurs beschouwd. Oorlog dus. De excuses van de regering houden voor mij geen excuses van de individuele militairen in. Zij deden sec wat hen opgedragen werd en kregen vaak carte blanche. Aan beide zijden was sprake van excessen. Actie en reactie. De regering had zowel voor als na de oorlog geen flauw benul van wat zich afspeelde in Indië. Het was en is nog steeds een ver van hun bed cultuur.
Ik hoop dat Indonesische regering op haar beurt ook excuses zal aanbieden voor de gruweldaden begaan van hun kant. Zo niet, dan is deze exercitie wat mij betreft niet compleet. Laat onverlet dat de regering nu de Indische kwestie moet oplossen.