In mijn jeugd heb ik in mijn geboortedorp een jachtvliegtuig zien neerstorten. De beelden hebben mij jarenlang achtervolgd in nachtmerries en (later) dromen. Volgens officiële rapporten zou dat toestel niet over ons huis gekomen zijn, toen het neerstortte. Desondanks houd ik vast aan mijn eigen waarheid. Immers, ik heb er over op school verteld, er als kind verhalen over geschreven en mijn zus kwam die dag met een brokstuk van dat vliegtuig thuis. Ik hield vast aan mijn eigen waarheid.
Er zijn mensen die zich net als ik vasthouden aan hun eigen waarheid. Zelfs als het gebeurtenissen betreffen, waar ze zelf niet eens bij aanwezig geweest zijn. Het is en blijft voor mij een vreemde gewaarwording, dat iemand vertelt wat een ander gezien, gedaan of gelaten zou hebben, terwijl hij er niet eens bij geweest is. Zo'n iemand hecht ook geen enkele waarde aan het relaas van de ander. Hij houdt vast aan zijn eigen waarheid. Er is vaak geen enkele ambitie om te controleren of het verhaal klopt. In zo'n situatie is het lastig zo niet onmogelijk om die waarheid, indien gewenst of zelfs nodig, enigszins te nuanceren met andermans waarheid. Want iedereen heeft zo zijn eigen waarheid.
Afgelopen week zag ik een stukje relatiebemiddeling. Zij beschuldigde haar man ervan, vreemd te gaan. De man werd gevraagd een test met een leugendetector te doen. Hij stemde daartoe in. Toen zei zijn vrouw : "Ja, dat is goed! Maar alleen als de uitkomst negatief is. Anders hoeft het voor mij niet." Ze hield hoe dan ook vast aan haar eigen waarheid c.q. gelijk, ongeacht de uitslag van de test.
Zelf ben een paar keer het slachtoffer geworden van 'verhalen'. Bij die gevallen was er een, die vertelde dat ik op een bepaalde dag iets op kantoor had uitgevreten. Helaas had mijn leidinggevende verzuimd mijn elektronische agenda en de stempelkaart van de tijdklok te checken. Dan had hij kunnen zien, dat ik die dag 160 km verderop aan het werk was. En toch had die 'collega' mij die dag dat zien doen. Die persoon bleef ook bij zijn waarheid. De bewijzen ten spijt. Ik had het idee dat afgunst een rol speelde.
Ik heb twee keer meegemaakt dat iemand een winkeldiefstal ontkende, terwijl er cameraopnames van waren gemaakt. Zelfs toen die getoond werden, hield de duidelijk herkenbaar gefilmde vrouw vol, het niet gedaan te hebben. Zij ging er zelfs bij huilen, terwijl ze riep : "Dat ben ik echt niet!" Een gespleten persoonlijkheid?
Waarom die mensen zich zo gedragen weet ik niet. Er zijn deskundigen die zeggen dat het loslaten van een idee, gehoord verhaal of gebeurtenis niet voor iedereen gemakkelijk is. Voor sommigen is loslaten zelfs een angstig gebeuren. Ze verliezen er hun zekere veilige wereldje en/of hun weinig beetje zelfvertrouwen door. En dan schijnt vasthouden aan je eigen waarheid erg fijn en gemakkelijk te zijn.
Ik ben geen psycholoog en heb in mijn situaties de kwesties maar losgelaten. Het opvallende is dan, dat die anderen mij telkens weer met hun waarheid blijven lastigvallen. En als ik dan uit narigheid zeg : "Ja hoor, je hebt gelijk." is het ook niet goed.